رسوب گیری کتری و سماور و چای ساز
سختی گیری کتری و چای ساز
آب سخت حاوی نمکهای محلول بی کربنات کلسیم و منیزیم است، که به آن سختی موقت (Temporary Hardness) میگویند و واحد آن میلی گرم بر لیتر بر مبنای CaCo3 است. اگر به طور متوسط TDS آب تهران را 300 میلی گرم در لیتر فرض نماییم در این صورت مقدار سختی موقت طبق آزمایشات حدود 120 الی 150 میلی گرم در لیتر بر مبنای کربنات کلسیم است. با افزایش دما در آب کتری و سماور یونهای سختی موقت آب از حالت محلول به مواد معلق غیرقابل حل تغییر فاز میدهند. بی کربنات کلسیم یا منیزیم در اثر گرما و افزایش دمای آب تبدیل به کربنات کلسیم و منیزیم (CaCo3, MgCo3) غیرمحلول میشوند که همان لایه رسوبی است که ذره ذره به سطوح اضافه شده است. رسوب تشکیل شده بسیار سفت و سخت و چسبنده است که ظاهری سفید یا کرم دارند. رسوب سفید عمدتا ترکیبات سولفات کلسیم و منیزیم ( گچ) و رسوب کرم رنگ رسوبات آهکی یا کربنات کلسیم و منیزیم هستند. با آبگیری مجدد کتری و سماور مجدداً املاح محلول وارد شده و این فرآیند تشکیل رسوب دائمی است. Ca(HCo3)2 CaCo3 + H2o + Co2 آیا این رسوبات برای انسان مضر هستند؟ آیا نوشیدن چای یا قهوه از کتری جرم و رسوب گرفته برای سلامتی خطرناک است؟ در جواب این سوال باید گفت که این رسوبات بخشی از آب شرب شهری است که توسط اداره آب و فاضلاب از طریق لولهکشی تامین میگردد. هنوز در مراجع علمی رابطه مستقیم آب سخت با سنگ سازی در کلیه ها و یا سایر مشکلات گوارشی را تایید نکرده اند . این رسوبات در دستگاه گوارش عمدتاً توسط اسیدهای قوی معده حل میشوند و نمیتوانند مشکل ساز باشند. روش تمیز کاری و رسوب گیری کتری ها و سماورهای رسوب بسته معمولا استفاده از اسیدهای ضعیف خوراکی نظیر آبلیمو یا سرکه است، که در ابتدا از حجم رسوبات کاسته و آنها را نرم تر مینماید که همزمان از روشهای مکانیکی و تمیزکاری فیزیکی می توان استفاده نمود. این سختی گیر ی و تمیز کاری دایمی است مگر اینکه با روشهای خاص املاح رسوب گذار آب را حذف نمایید. به عنوان مثال اگر شما از دستگاه تصفیه آب خانگی برای تهیه چای یا قهوه استفاده میکنید قطعاً تجمع رسوبات را در بدنه کتری، سماور و چای ساز نخواهید دید. بالا بودن سختی آب و افزایش دما باعث تشدید حجم و شدت رسوبگذاری میشود و بالعکس. ترفندی ساده برای رسوب گیری کتری خانگی، استفاده از دستگاه تصفیه خانگی و افزایش کیفیت آب با حذف املاح است. از نکات مثبت دستگاههای تصفیه آب خانگی، علاوه بر حذف املاح معدنی و سبک سازی آب، املاح مضر نظیر نیتریت، فلزات سنگین و حتی آلودگیهای میکروبی و ویروسی است. استفاده از این آب برای همه افراد به ویژه نوزادان کودکان و سالمندان توصیه میشود. راهکار بهینه و موثر، برای سختی گیری کتری و سماور صنعتی نصب دستگاه رسوب گیر هیدروفلو است. در کیترینگها و هتلها که مصرف آب بسیار بالاست، مسئله تمیزکاری و اسیدشویی المنتهای حرارتی قهوه ساز و کتریها بسیار بالاست و رسوب گیر مدل S38 بهترین گزینه است. که این رسوب زدا جایزه نوآوری تجهیزات آشپزخانه را در سال 2015 در آمریکا دریافت کرده است .