سختی آب و معایب سختی گیر رزینی
معایب استفاده از سختی گیر رزینی
سختی آب
سختی گیر آب به منظور رفع سختی آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقدار سختی آب بر مبنای مقدار املاحی نظیر کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز بر حسب میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم اندازه گیری می شود. در این راستا آب نرم سختی زیر 50 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم دارد که در استانداردهای تاسیساتی نظیر اشری و کریر توصیه می‌شود که سختی آب تغذیه در سیستم‌های تاسیساتی در این محدوده است.
اگر سختی آب بین 51 الی 100 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب نرم (متوسط) می‌گویند. اگر سختی آب بین 101 الی 150 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب سخت (کم) می‌گویند. اگر سختی آب بین 151 الی 200 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب سخت (متوسط) می‌گویند. اگر سختی آب بین 201 الی 300 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب سخت می‌گویند و اگر سختی آب بیش از 300 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب خیلی سخت می‌گویند.
سختی آب ایران به طور متوسط در مقیاس سخت و خیلی سخت است به همین دلیل مشکلات رسوبات گچی و آهکی بسیار دیده می‌شود.
بیشتر بخوانید : رسوبزدای هیدروفلو بهترین جایگزین سختی گیر رزینی
سختی گیر رزینی – فیلتر پلی فسفات
سختی آب در سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و آب شرب تاسیساتی موجب تشکیل رسوب در لوله ها، پمپ‌ها، مبدلهای حرارتی، دیگ ها و … می گردد که با کاهش انتقال حرارت، خوردگی و گرفتگی باعث ایجاد اختلال در تاسیسات می‌شود. به همین دلیل ضروری است که سختی آب حذف شود. یک راهکار متداول و سنتی استفاده از رسوب گیر های رزینی است که املاح کلسیم و منیزیم را از آب جداسازی می‌نماید. رسوب زدا ها انواع مختلفی دارند اما سختی گیرهای کاتیونی در صنعت تاسیسات رواج دارند که دارای رزینهای شیمیایی سدیمی است که در هنگام عبور آب سخت از روی بستر رزین، املاح کلسیم و منیزیم با سدیم تعویض می‌شوند. رزینها با املاح سختی به تدریج اشباع شده و کارایی جذب املاح سختی را از دست می‌دهند. بنابراین با استفاده از آب نمک رقیق 10 درصد با عملیات شستشوی رزین و بکواش، رزینها احیا و به حالت اولیه بر می‌گردند.
معایب رسوب گیر های رزینی به شرح زیر است:
1- سختی گیر های رزینی در موتورخانه‌ها فضا اشغال می‌کنند. سازندگان با توجه به محدودیت فضاهای معماری و افزایش قیمت زمین تمایل دارند که حداقل فضا برای موتورخانه‌ها در نظر گرفته شود. سختی گیرهای رزینی علاوه بر اینکه بخشی از فضا را اشغال می‌نمایند، نیاز به فضای سرویس و نگهداری هم دارند. علاوه بر این حمل و ذخیره‌سازی نمک جهت احیا سختی گیرهای رزینی هم فضا اشغال می‌نماید.
2- بهره‌برداری از سختی گیرهای رزینی در فشار آب ورودی بیش از 4 بار امکان پذیر نیست. در ساخت و سازهای مرتفع، که برج خنک کن بر روی بام قرار دارد می بایست بخش دیگری از فضای ساخت و ساز در موتورخانه به مخازن آب نرم و پمپ‌های تحت فشار اختصاص داده شود.
3- با توجه به محدودیت منابع آب کشور و بحران فراگیر آب، رسوب گیرهای رزینی بیشترین هدررفت آب را در زمان احیا و بکواش دارند. به طور متوسط 10 الی 20 درصد از آب مصرفی تاسیسات در سختیگیرهای رزینی به هدر می‌رود و بزرگترین عامل شوری آب‌های زیرزمینی است. آب دفع شده از رسوبگیرهای رزینی دارای مقادیر بسیار زیادی املاح سختی آب نظیر کلسیم و منیزیم و سدیم است که بیشترین صدمه را به محیط زیست و منابع آبی می‌زند. با حذف سختیگیر رزینی به راحتی 10% در مصرف آب سازمانها و ارگانهای دولتی و ساختمانهای تجاری و مسکونی صرفه جویی خواهد شد.
4- رسوبگیرهای رزینی به دلیل پوسیدگی و خوردگی هر چند سال یکبار می‌بایست تعمیر اساسی یا تعویض گردند. آب نرم باعث افزایش نرخ خوردگی می‌شود که دلیل شهودی این مدعی آن خوردگی محفظه سختی گیر رزینی است. همچنین رزینها به مرور زمان مستهلک شده، نیاز به تعویض دارند. با توجه به سختی بالای آب در ایران زمان تعویض رزینها بسیار کوتاه است.
5- سختی گیرهای رزینی یا سختی گیرهای تبادل یونی ، باعث شوری آب می‌شوند و نمک سدیم را با نمک‌های کلسیم و منیزیم معاوضه می‌کنند بنابراین قابل شرب نیست و برای سلامتی مضر هستند. سختی گیرهای رزینی در مدارهای آبسرد و گرم بهداشتی قابل استفاده نیستند. یکی از دلایلی که سازندگان مجبور به اسیدشویی دوره‌ای منابع کویلی با مبدلهای صفحه ای آبگرم مصرفی می‌شوند، ممنوعیت نصب، سختی گیرهای رزینی در مدارهای آب شرب است.
6- از مهمترین مضرات سختی گیرهای رزینی یا فیلترهای پلی فسفات پکیج در مدار آب مصرفی این است که آب خروجی سختی گیر، آب بسیار نرم و فاقد املاح کلسیم و منیزیم است. آب نرم به شدت خورنده است که باعث جدا شدن فلزات سنگین از سطوح داخلی لوله‌های فلزی شده و وارد آب شرب می‌شود. مبدلهای پکیج‌های حرارتی عمدتاً از جنس مس هستند، همچنین در صورت افزایش خوردگی در گالوانیزه با آب نرم مقادیر فلزات سنگین قابل توجه خواهد بود.
7- آب نرم قابلیت رسوبزدایی ندارد بنابراین در تمامی سیستم‌هایی که با سختی گیر رزینی کار می‌کنند، پس از گذشت زمان نیاز به اسید شویی پیدا می‌کنند. به عبارتی سختی گیر رزینی تنها موجب کاهش نرخ رسوب گذاری می‌گردد و نمی‌تواند رسوبات قدیمی را باز نموده و در سیستم رسوبزدایی نماید.
رسوبزدایی آب با اسید فسفریک
رسوبزدایی آب با اسید فسفریک کشاورزی یک روش موثر برای حذف رسوبات معدنی از آب است. اسید فسفریک یک اسید ضعیف است که با رسوبات معدنی مانند کلسیم کربنات، کلسیم سولفات و منیزیم سولفات واکنش می‌دهد و آنها را به صورت محلول در آب تبدیل می‌کند.
نحوه انجام رسوبزدایی آب با اسید فسفریک
رسوبزدایی آب با اسید فسفریک معمولاً به صورت زیر انجام می‌شود:
-
- آب مورد نظر را در یک مخزن یا حوضچه جمع‌آوری کنید.
-
- اسید فسفریک را به آب اضافه کنید.
-
- آب را به مدت چند ساعت یا چند روز در معرض اسید قرار دهید تا رسوبات معدنی حل شوند.
-
- آب را فیلتر کنید تا رسوبات حل شده از آن حذف شوند.
میزان اسید فسفریک مورد نیاز
میزان اسید فسفریک مورد نیاز برای رسوبزدایی آب به میزان رسوبات معدنی موجود در آب بستگی دارد. معمولاً برای هر لیتر آب، به میزان ۱ تا ۱۰ میلی‌لیتر اسید فسفریک با غلظت ۳۰ تا ۵۰ درصد نیاز است.
نکات ایمنی در رسوبزدایی آب با اسید فسفریک
اسید فسفریک یک ماده شیمیایی خطرناک است و در صورت تماس با پوست یا چشم می‌تواند باعث سوختگی شود. همچنین استنشاق این اسید می‌تواند باعث تحریک ریه شود.
در هنگام رسوبزدایی آب با اسید فسفریک باید نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:
-
- از لباس و دستکش محافظ استفاده کنید.
-
- در صورت تماس با اسید فسفریک، محل تماس را بلافاصله با آب فراوان شستشو دهید.
-
- در صورت استنشاق اسید فسفریک، فرد را از محل خارج کرده و به هوای تازه منتقل کنید.
مزایا و معایب رسوبزدایی آب با اسید فسفریک
مزایا:
-
- این روش موثر و مقرون به صرفه است.
-
- می‌توان از آن برای حذف انواع مختلف رسوبات معدنی استفاده کرد.
معایب:
-
- اسید فسفریک یک ماده شیمیایی خطرناک است.
-
- ممکن است باعث خوردگی تجهیزات شود.
جمع‌بندی
رسوبزدایی آب با اسید فسفریک خوراکی یک روش موثر و مقرون به صرفه برای حذف رسوبات معدنی از آب است. این روش می‌تواند برای انواع مختلف رسوبات معدنی استفاده شود، اما باید با رعایت نکات ایمنی انجام شود.
بیشتر بدانید :
رسوبزدای هیدروفلو بهترین جایگزین سختی گیر رزینی
رازهای مهم سختی گیر آلتراسونیک که نمیخواهند شما بدانید ؟!!!
